GALEGO | ENGLISH | ESPAÑOL

GOND080

Entremés do portugués

>
TitleEntremés do portugués
AuthorAnónimo
Creation date1710
EditionÁlvarez, Rosario / González Seoane, Ernesto
Source typeManuscrita
LanguageGalego
Text typeTexto dramático ou dialogado
CirculationTextos semipúblicos
AutonomyTextos autónomos
Manuscript title Colección de varias poesías inéditas, serias y jocosas / hechas por Francisco Xavier de Santiago Palomares, natural de Toledo
InstitutionBiblioteca Nacional de España
Manuscript identifiermss. 17646
Locationfol. 77r-82v

Javascript seems to be turned off, or there was a communication error. Turn on Javascript for more display options.

ENTREMES DEL PORTUGUES.

Interlocutores.

Un Portùgues. Un Sevilláno. Un Gallégo. Un Francés.
Portugués. Quen dixera que so eu Quen deixa tanto regalo, Tanto pracer, tanto mimo Tanto azucre, tanto crabo, Tanta limpeza de roupa, Tanto dulce, è confitado, Tanto bucaro de Beyro, E tanta sobra de prato, De naranjas, de Limoens, De ouro tantos cruzados A estim da minha aboa Meus valentes catro Irmaos, O meu pay Basco Figueiro Con todo o seu Morgado Muyto mais rico que os Condes E que os Duques, è Fidalgos. Fice bem deixarlo tudo, E eu deixara outro tanto, Que hasta ser dono do mundo Sempre ei de andar agastado. Eu saime por meu gosto Da minha casa, do Pazo, Da Torre da Fortaleza, E do castelo encantado, E veno me pelo mundo Abasallando canto acho, Sin perdonar os Galegos Ni ter medo à Castellanos. Que è medo? Eu dixe medo? Quanto va que estou borracho, Pois medo me tem ò Mundo, E medo me tem ò Diabro. Mais de doce mil Gallegos So de verme se finaron; E tenho lastima de eles, Que todos son uns cuitados. Fazaos Deus muy valentes Todos de veinte è dos anos, Que eu os matarei nun dia; Mais so Deus pode juntarlos. ¿Naon encontrarei a morte Para darla col zapato, E para molerla à coces E meterla nun furaco? Ela non sae porque sabe Que so eu solo o que mato, E por eso se me esconde, Gardese ela si la acho. Quen encontrara un Dragon, Un osso que fora bravo Un Leon, quatro mil serpes Para exercitar mis brazos. Ja non hay gente no mundo; A terra por do eu ando Se queda herma de gente: Eu fice mal matar tantos. Ben feito, è era razon, Asi tudo irá barato, Que esta gentiña miuda Naon sirve si non de gasto. Feito estou una ponzoña O dia que algun no mato. Non hay quen quera morir? (Levanta la voz) Venga logo que aqui aguardo.

Sale el Sevillano que se paseará por el Tablado: mirale el Portugues y prosigue.

Grazas à Deus que parece La un home ben armado, Naon è mas forte que eu; Que mais forte? Nin è tanto. Ben forte è mais naon chega A sola do meu zapato, Que sou mas alto, è mais forte E el e algo corcobado, E ten as pernas mal feitas E duna delas e zambo. Que? Eu tenho melhor pesoa, E estou melhor afeitado Que el è un vilaon ruin, Un porco de arriba abaxo. Eu so la muyto finchado Muito vai de Pedro à Pedro, Gana me da de matarlo. Querome chegar à el Que ya está meyo finado: Louvado sea o Pai eterno...

Dexa de pasearse, repara en el Portugués y dice:

Sevillano. Y su jijo sea alabado. En los Cielos y en la tierra. Diga voce seo Fidalgo Hanle jecho alguna cosa? Cuentemelo, vamos claros, Que en mi tendra Padre y Madre. Portugués. Pois à voce ando buscando, E ya que he tan valenton Encontro con home guapo. Sevillano. Hombre mira que te pierdes, Y que te tengo ajorrado Como à un jarnero el pellejo, Si no te juyes al campo. A ti te jiede la vida; Y por la madre de clavos Que te he de jacer el alma Quatro millones de andrajos. Portug. Voce sin duda naon pode Ou por lo menos es parvo. Sevillano. Ajorremos de quiloquios Compadre, y al punto vamos A tentarnos los coletos, Que de la corona al rabo Le he de jacer una criba: ¡No sabes bien à que manos Vienes à dar Valadron! Portugués. Pues por Dios y por sus santos Que poso ben pela folla, E que ha de morrer ficado E le rachar pelo meyo Si naon le val algun santo.

Sacan las espadas, y sale el Francés con la suya desnuda.

Francés. Za, za, za, à mue, à mue Pelear con este soldato Que saber matar gallinas Y hallarse en muchos batallos Donde pelear Oliveros Contra Bernardo del Carpio E ser un jarre chanfutre Portugues y Sevillano. Sevillano. Peinerillo, amolador, No sabes que fué Bernardo Una marica conmigo? Y meteré en un Zapato A ti y á los doce Pares; Tu sin duda estás borracho. Frances. Mochi mas yo que Bernardo E mas quel Cid Capator, Que tuti li doce Pares Abunde abunde Roldano. Sevillano. Jarnaque, Frances, Mufino, Con la punta del mostacho Te estrellaré como un huebo En el ala de un tejado. Portugués. Donde fica un Portugués No hay valente que poda algo. A voce esmagallarey E à o Jarnaque outro tanto For da frenta, la en Castela Naon à un, si naon à entrambos. Y à todos quantos Deus der-- Sacando à fora seus santos. Sevillano. Compadres, por que no demos Algo aqui que hacer al Diablo (Por que si yo me amojino Habrá la de Mazagatos,)-- Convengamos en que lleve La victoria del mas guapo Aquel à quien el primero Que pase la de, y quedamos Asi bien, sin que la duda Se decida à jurgonazos. Portugues. Iso dixeira lo un cego Que sou eu o mais bizarro. Sevillano. Y mondo nisperos yo? Pellejo mal empleado, Remate de Miserere, Ya me voy amojinando, Y si me lleno de moscas... Francés. ¿Del Francés non facer caso?

Sale un Gallego con un palo, y los Zapatos colgados al hombro.

Gallego. Loado sea o Sacramento Sevillano. Ola, digo, Licenciado... Ya tenemos aqui Juez Francés. ¿De que Aldee? Portugués. De que Velaxo? Gallego. Eu solles de junto Ourense Mais aca de Santiajo, E veñoles de Castilla E veñoles muy cansado, E ya non lles podo andar Con tanto zango è remango. Si me deiran de beber Dixerales com me chamo, Como se chaman meus pais E meus avos todos catro, Quelles eran chistiaos vellos Por tudos catro custados Sevillano. Eres pues de sangre blanca? Gallego. Sangre branca? Verbum caro! Miña sangre nin lle he negra, Nin branca si non me engano, Quelle he muy colorada Sevillano. No lo entiende, al caso vamos: Si nos sacas de una duda Te enaxaré un Real de à quatro. Francés. E yo daré un patacon. Portugués. Eu lhe darei un Cruzado. Gallego. E pois deixenme sentar Que lles estou muy cansado. Denme una fungaradiña. Sevillano. Tomala luego en la mano, y resuelve sin pasion Quanto antes nuestro caso. Gallego. Diganme agora que queren, Que do que for preguntado Ei de decir à verdade. Sevillano. Pues asi Dios te haga santo, Dinos en conciencia qual Delos tres es mas bizarro? Mira bien èsta figura, Aqueste par de mostachos, Aqueste arrojar de cuerpo. Portugués. ¿Eu so merda, Sevillano? Paso à paso vilaon ruin. Sevillano. Mirame de arriba abajo. Gallego. Voten primeiro ò diñeiro Que me tén os tres mandado. Todos. Ea, pues, toma y despacha, Dinos, qual es el mas guapo. Gallego. Donde son, aunque perdonen? Sevillano. Yo, jijo, soy Sevillano Frances. Ye France de Pai de Sabu. Portugues. Eu sou Portugues fidalgo Pela gran graza de Deus E descendo de Don Sancho. Gallego. Pois non me atrevo à escoller Quelles he muy ruin ganado; E ò mellor de todos elles É ò que está aqui sentado. Sevillano. Meco maldito, tu quieres Que te parta como un nabo? Francés. A chanfutre, mundin, mieco, Quiere que al punto li mato? Portugués. Eu o matarei mellor Que estou mais ben avezado: Morre aqui fillo do porco, Nun instante ò esmigallo. Gallego. Morran eles moitas moscas Que naon veño confesado: Arredrense para lá Que vay da Riba estirado O pao da minha fouciña, E matarei con gran garbo Co a primeira pancada O que for desvergonzado. Cheguese acá ò Portugués, Afora, afora que ò mato. Portugués. Oh! mal aya esta fortuna! Detente home do Diablo, Matame co à espingarda Naon me mates con ò pao. Mira por Deus ò que faces Que me deixas afrentado, Que sou fidalgo, è descendo Do gran Rey Don Sebastiaon. Gallego. Cheguese aqui logo à o punto Portugués. O meu señor ya lo fago. Gallego. Vote os greguescos à os pes. Portugues. De puro medo me cago. Gallego. Vote os greguescos à os pes. Si non mire que descargo: Home, despacha, que faces? Portugues. O meu señor que naon trago Os bragoes, è à camisa Tei mais de dous mil furacos. Sevillano. Compadre encontró Ucé ya La jorma de su zapato. Portugues. ¡Achei à quem me parió Que a levara ante do Diablo! Gallego. O Jarnaque do Francés Tomelo logo à cabalo Francés. Ye por bestie, di, chanfutre? Gallego. Si, que quien rebuzna tanto Que sirva agora de bestia Non lo tendremos à espanto.

Toma el francés à caballo al Portugues.

Portugues. Señor Galego eu naon fun. Gallego. Quen foy logo? Portugués. O Sevillano. Gallego. Pois levantelle à camisa Si non ò ten por enfando. Sevillano. Yo levantar la camisa? ¡Nunca jamas lo he pensado! ¿Estás en la tuya jombre? Dexame por que soy manco. Gallego. Despache logo è mais sepa Que e muito meu criado. (Levanta la camisa el Sevillano.) Portugues. Senhor pelas cinco chagas... Gallego. Espereme o Licenciado, (Dale con el cinto.) As fare no pintadas. Portugues. Que ya fedo, que me cago. Gallego. Para ti serà ò proveito. Sevillano. Jiede que mata el malvado. (Tapase las narices) Portugués. Basta ya senhor Galego. Francés. Qui ya se cansa il cabalo. (Dexale) Gallego. Ya basta, y en penitencia Cante ò Portugués fidalgo Que ya le facen ò son No a gaita tocando. Portugués.

(Canta con la tonada de los Portugueses.)

No meu , por ser valente E arriscado me azoutaron Naon queiro mais valentias Que elas me costan muy caro. Pois fezo o Senhor Galego A que fose ben mirado O meu cu por detrás, A vergonza do tablado.
Gallego. Dende agora non se poña Con migo ningun Gabacho, Por que se non ò meu cinto Sepa qualquera que è pardo. Lala, lala, etc.

O sino:

Portugués.

(Canta.)

No meu cu me azoutaron Por ser valente Naon quero valentias Co esta gente.
Gallego. Non se poña con migo Ningun Gabacho Que se non ó meu cinto A que è pardo.

Fin.


Legenda:

ExpandedUnclearDeletedAddedSupplied


Download XMLDownload current view as TXT